Vrijdag 21 augustus 2020
- Kees
- 21 aug 2020
- 4 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 22 aug 2020
"Zonder hem zouden we allemaal boekhouders zijn" zei Jacques Brel ooit, en ook nogal wat andere grote schrijvers en vertolkers van het klassieke Franse chanson hebben hun schatplichtigheid betuigd: Brassens, Gainsbourg, Ferré, Nougaro, Higelin, en meest recent nog de vaandeldrager van het moderne chanson Benjamin Biolay, die een heel album opnam en uitbracht met zijn versies van de mooiste liedjes van de grote leermeester - en dat gewoon 'Trenet' noemde. Hij is ook min of meer een kind van de streek, hij kwam uit Narbonne, en daarom grijpt de redactie van Midi Libre elke mogelijkheid om hem in de klommen van de krant te krijgen met beide handen aan - vinden we helemaal niet erg, we houden van zijn liedjes, zoals iedereen - en zo staat er vandaag een liedje van hem centraal in de wekelijkse zomerserie 'Un air d'ici...' ('Een liedje van hier...')
Dat liedje - 'Y'a d'la joie' - schreef Trenet in negentienzesendertig maar het werd pas een jaar later voor het eerst uitgevoerd, en wel door Maurice Chevalier, en het was ook deze versie die werd gebruikt voor de film 'L'Homme du Jour' (waarin Chevalier de hoofdrol speelde) en het lied zo enige bekendheid bezorgde. Pas nog weer een jaar later, in negentienachtendertig, nam Charles Trenet zijn eigen versie van het liedje op - voor hij weer op mocht treden en op mocht nemen moest hij eerst zijn militaire dienstplicht hebben vervuld - en nadat die opname was uitgebracht was iedereen het er over eens: deze versie was oneindig veel beter dan die van Maurice Chevalier, waaraan je min of meer kon horen dat-ie het zong omdat het moest van de producer en niet omdat hij het zelf zo graag wilde. (Chevalier had ook wat moeite met het soms ietwat surrealistische karakter van de tekst, waarin de Eiffeltoren uit wandelen gaat en zo.)
Klik hier voor die versie uit januari negentienachtendertig:
Voor wie mee wil zingen drukte Midi Libre de complete tekst af:
Het liedje wordt overigens ook nog zeer levend gehouden door het Franse merk bruiswater Badoit, dat het sinds het begin van de jaren tachtig gebruikt als de muziek bij alle reclamecampagnes op tv en in de bioscoop - recentelijk in de versie van de actrice (en ook tamelijk leuke zangeres) Adrienne Pauly:
Er zitten op het blazoen van Charles Trenet twee zwarte vlekken, of vlekjes, of misschien geen twee maar maar ééntje, of wellicht zelfs helemaal geen, het is maar hoe je kijkt... Laten we dan maar zeggen: er zijn twee kwesties.
Eerstens. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bleef hij (te lang) opnemen, optreden en in films acteren - zijn grootste successen stammen ook uit die tijd - en daarmee, en met zijn populariteit in het algemeen, werd door de Duitse bezetter en het collaboratie-regime in Vichy goede sier gemaakt.
Na afloop van de oorlog werd hij daarvoor berispt door de bij de bevrijding ingestelde 'commission d'épuration' (vergelijkbaar met de 'bijzondere rechtspleging' in Nederland) en kreeg hij als straf opgelegd dat hij acht maanden niet mocht optreden.
Over deze kwestie is nog veel meer te zeggen - de vergelijking met Theo Uden Masman en zijn Ramblers dringt zich op - maar dat gaan we nu niet doen, daarvoor ontbreekt de tijd en de ruimte.
Tweedens. Charles Trenet was De Griekse Beginselen toegedaan en had daarbij een voorkeur voor de omgang met (veel) jongere jongens. Dat heeft hem een aantal keren in aanraking gebracht met de Franse justitie: er waren een aantal processen, en er waren twee veroordelingen, waarvan de laatste in negentiendrieënzestig wegens "des relations sexuelles avec des mineurs de moins de 21 ans". Dat de minderjarige in kwestie twintig was, en de omgang van beide zijden zeer gewenst, deed er in die tijd niet toe. (Een terzijde doen? Die éénentwintig, dat was de strafrechtelijk grens voor wat betreft omgang van mensen van hetzelfde geslacht, voor alle andere gevallen lag de grens toen bij vijftien jaar...)
Een eerdere veroordeling wegens een 'zedenmisdrijf' in het jaar negentienhonderdéénendertig kwam overigens in een of ander register terecht en maakte nog in negentienhonderdachtenveertig dat Trenet de Verenigde Staten niet in kwam, en hij bijna vier weken lang werd vastgehouden op Ellis Island (New York).
Ja ja, zal allemaal, die vlekken of vlekjes, twee of één of geen, maar die Charles Trenet, die kennen we toch vooral van een paar andere liedjes dan dat kennelijk in Frankrijk zo populaire 'Y'a d'la joie'? Zeker. Komen ze. (De laatste twee schreef Trenet trouwens in negentienhonderddrieënveertig...)
'Boum'
'Douce France' ("Populair pour les vacances"):
'La Mer'
Hé! Kijk nou! Het is vrijdag! Hoogste tijd voor de Vrijmibo!
Nu we toch aan zee zijn beland: is er voor strandtent en hangmat niet nog wat meer over de zee, of het strand, of zoiets? Jawel hoor, meer dan genoeg.
Het Nederlandse strand, in het jaar negentienvierenzestig, tevens de officiële debuutsingle voor de zanger:
Het Belgiese strand, in het jaar negentienzesennegentig, tevens jarenlang op de bovenste plaats in de jaarlijkse verkiezing van het 'Beste Belgische lied' van de Belgische zender Radio 1:
Het Franse strand, van alle jaren, en tevens zeer geschikt om in overdrachtelijke zin op te vatten ("On est perdue dans le désert, mais moi j'ai envie de la mer."):
Stappen? 3020!
À la prochaine!
Opmerkingen